pokrywać się
  • Uzgadniać się z…, uzgadniać się do…?
    16.10.2017
    16.10.2017
    Wraz z pojawieniem się nowego narzędzia do przekazywania danych urzędom skarbowym, jednolitego pliku kontrolnego, w broszurach i pismach Ministerstwa Finansów pojawiły się sformułowania, które budzą moje wątpliwości.
    Czy konstrukcje uzgadniać się z, uzgadniać się do (używane w znaczeniu: ‘być zgodne z’, ‘pokrywać się z’) są poprawne? Przykład zastosowania: Ewidencja (…) JPK powinna uzgadniać się z deklaracjami w podatku od towarów i usług.

    MK, Urząd Skarbowy w Sz.
  • zamknąć się w sposób słyszalny

    28.05.2023
    28.05.2023

    Dzień dobry, ostatnio czytałem w instrukcji obsługi „Zamknąć w sposób słyszalny”. O ile wiem, jest to kalka z niemieckiego hoerbar schliessen. Nie wiem czy takie sformułowanie jest w języku polskim poprawne, czy nie lepiej byłoby powiedzieć: „zamykać do usłyszenia zatrzasku” ltp.?

  • Jazyd czy jazyda?

    24.04.2017
    24.04.2017

    Jazydzi to przedstawiciele wyznawanej głównie przez irackich Kurdów religii łączącej elementy islamu, chrześcijaństwa i innych wierzeń. Jak w liczbie pojedynczej powinna brzmieć nazwa wyznawcy tego kultu: jazyd czy jazyda?

  • Lecz mimo to
    8.11.2019
    8.11.2019
    Dzień dobry
    Nawet w literacko perfekcyjnych i kompetentnie wydanych książkach spotykam się z lecz mimo to. Wydaje mi się, że to tautologia. Czy nawet wybitni pisarze i korektorzy przeoczają ten błąd, czy przyjął on się na dobre do języka polskiego jak tylko i wyłącznie?
  • Legizm i legiści
    15.04.2019
    15.04.2019
    Szanowni Państwo,
    Treść mojego pytania dotyczy pojęcia pochodzącego z języka obcego. Chodzi o kwestię tak zwanego legizmu – ideologii funkcjonującej w starożytnych Chinach. W języku chińskim funkcjonuje on jako Fǎjiā.
    W fachowej literaturze, w języku angielskim, określa się go mianem legalism. Niemniej, w polskiej literaturze naukowej, pojęcie legalizm zwyczajowo pojmuje się jako „ścisłe przestrzeganie prawa/państwo prawa/ zasadę praworządności”. Chińskie pojęcie określa się raczej jako legizm. Muszę nadmienić jednak, że założenia Fǎjiā w istocie spełniają powyższe kryteria definicji.
    Moje pytanie dotyczy dopuszczalności stosowania słowa „legalizm” właśnie w kontekście Fǎjiā. W literaturze przedmiotu można natknąć się na różnorodne formy, jednakże samemu redagując pracę naukową wolałbym oprzeć się na wykładni Poradni Językowej.
  • O przegłosach
    14.07.2020
    14.07.2020
    Proszę o wyjaśnienie i podanie nazwy procesu, który zaszedł w języku polskim, wskutek którego „e” bądź jać zamieniają się w „io” i porównanie go z podobnym zjawiskiem w języku rosyjskim i wyjaśnienie ewentualnego pokrewieństwa. Zjawisko w obydwu językach nie zawsze lub wręcz rzadko się pokrywa, np. pl pieśń piosenka, ale ru piesnia piesenka; pl. anioł, ale ru angieł; pl miotła, ale ru mietła. Czasem jednak pokrywa się, np. w imieniu Piotr bądź słowie pomiot.
    Dziękuję za info!
  • możliwość i możność

    15.02.2014
    15.02.2014

    Szanowni Państwo,

    proszę uprzejmie wyjaśnić różnicę pomiędzy wyrazami możliwość i możność, jeżeli taka istnieje. Czy może wyraz możność jest bardziej książkowy, czy częściej spotykany w tekstach urzędowych? Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Nazwiska w zasadzie odmieniamy
    25.05.2012
    25.05.2012
    Dzień dobry!
    Jak odmienić nazwiska Janów, którzy nazywają się: Deja, Kaczka, Marchewka, Tyburczy, Żądło? Większość moich rozmówców twierdzi, że pozostają nieodmienne. Wszystkie?
    Czy poprawne jest nieodmienianie na dyplomie nazwisk, jeśli znajduje się na nim formuła: „Dla….”?
    Serdecznie dziękuję za wszytkie wskazówki w poradni.
    Anna P.
  • słowniki synonimów
    27.10.2008
    27.10.2008
    Wydaje mi się, że zwywalny oznacza 'dający się zmyć/zmywać', rozpuszczalny oznacza 'dający się, rozpuszczać', porównywalny oznacza 'dający się z czymś porównać' (wynik tego porównania to zupełnie inna sprawa).
    Jednak wg Słownika synonimów i antonimów synonimami słowa porównywalny są: podobny, zbliżony, bliźniaczy, pokrywający się, zbieżny, pokrewny, siostrzany.
    To jak to w końcu jest z tym porównywalnym?
  • bondy, tomki, krzyki
    9.05.2013
    9.05.2013
    Jak zapisuje się wyrazy bondy (filmy o Jamesie Bondzie), tomki (książki Alfreda Szklarskiego o Tomku Wilmowskim), krzyki (horrory z serii Krzyk)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego